مفهوم شناسی «توکل» و نتایج آن از منظر نهج البلاغه

مفهوم‌‌شناسی «توکل» و نتایج آن از منظر نهج‌البلاغه

توکل از مفاهیم اخلاقی و عرفانی فرهنگ اسلامی است. علمای اخلاق با تأسی به قرآن، مسلمانان را به تحقق عینی این مفهوم در زندگی فردی و اجتماعی خود توصیه کرده‌اند و عارفان از آن، به‌عنوان یکی از مقامات عرفانی یاد کرده و پشت‌سرگذاشتن آن را برای هر سالکی ضروری دانسته‌اند. منابع اخلاقی و عرفانی ما، مشحون از ضرورت رویکرد به توکل است. توکل در نهج‌البلاغه، هم در معنای اخلاقی و هم در معنای عرفانی به‌کار رفته...

مفهوم و مبانی صلح در نهج البلاغه

دستیابی به صلح، همواره یکی از آرمانهای بشری در طول تاریخ بوده است. با این وجود، درک و برداشت افراد و جوامع مختلف از مفهوم صلح بسیار متفاوت است و با فرهنگها و مبانی معرفتی متنوعی، معانی و شاخصه­‌های مختلفی را از صلح ارائه نموده­‌اند. در مغرب زمین، کانت بر مبنای آموزه­‌های معرفتی و انسان­‌شناسانه خود و مکتب اومانیسم، دریافتی حداقلی و پراگماتیکی از صلح، در چهارچوب اخلاق و دموکراسی مطرح می­‌کند، در...

آسیب ‏شناسی و درمان فشارهای روانی از منظر نهج البلاغه

نهج البلاغه مصداق عینی از منابع اسلامی و علمی و قابل استناد برای مراجعه متخصصان روان‏شناسی است. مقاله حاضر با روش پژوهش کیفی توصیفی ـ تحلیلی، رویکرد نهج البلاغه به موضوع تنش‏های روانی و درمان آن‏ها را  از دو جنبه بررسی می کند. از یک منظر نگاه خاص امام علی(ع) به علل اصلی فشارهای روانی مورد بحث قرار می دهد و از منظر دیگر ارزیابی عوامل فشارزای زندگی. در کلام امام علی(ع) رویکردی با دو محور شناختی و...

آسیب شناسی کرامت انسان از منظر نهج البلاغه (عوامل و زمینه سازهای معرفتی)

این تحقیق به بیان ارتباط بین باورها و شناخت‌های نادرست انسان از انسان و جهان هستی و کرامت انسانی، و اثرگذاری این باورها و شناخت‌های نادرست بر آسیب‌پذیری کرامت انسانی از منظر نهج ‌البلاغه پرداخته ‌است. جهل و ناآگاهی انسان از جایگاه خود در نظام آفرینش و پیامدهای سوء آن از قبیل گرایش به لذت‌های دنیوی و مشغول شدن به خوشی‌های آن و فراموش کردن و غفلت از هدف متعالی انسانی و پرداختن به یک زندگی شبه‌حیو...

مفهوم شناسی «و الشّاخِصُ عَنکُم مُتدارَکٌ بِرَحمةٍ مِن رَبَّه» در خطبه سیزدهم نهج البلاغه و تحلیل آن

جستاری در نهج ‌البلاغه از منظر نظریۀ زبانی کارگفت

مطالعۀ حاضر با هدف بررسی نظریه زبانی کارگفت در نهج البلاغه صورت گرفته است. می‌خواهیم بدانیم آیا می‌توان از نظریۀ کارگفت برای فهم بهتر عبارات یک متن دینی کهن مثل نهج البلاغه بهره جست، یا نه. کوشش خواهیم کرد نشان دهیم که در نهج البلاغه چگونه از کارگفتها استفاده شده است. چنان که خواهیم دید، در برخی از خطبه‌ها ارتباط دلالتی کنش بیانی و غیربیانی همواره قابل انتظار نیست و تنها با استناد به بافت موقعی...